Yemenkameleon

Jemen-kameleon (Chamaeleo calyptratus) 

Engelse naam: Veiled Chameleon 
Duitse naam: Jemen Chamäleon 
Franse naam: Caméléon casqué 


Introductie: 
Kameleons staan erom bekend niet de meest makkelijke dieren te zijn om in een terrarium te houden. De Jemen-kameleon is daarentegen een van de makkelijkst houdbare kameleons in gevangenschap en wordt veel aangeboden. Deze kameleon is hierdoor populair geworden, maar ook door zijn grootte en de mooie kleuren. Mocht je ooit met kameleons willen beginnen, dan is het aan te raden om voor deze soort of de panterkameleon (Furcifer pardalis) te kiezen. Deze caresheet kan hiervoor een goed begin zijn, of gewoon om meer informatie over deze bijzondere dieren te lezen. 


Naam en ondersoorten: 
De Jemen-kameleon is waarschijnlijk de meest gehouden kameleon en in de reptielenhobby daardoor de meest bekende soort van het geslacht Chamaeleo. Vroeger werde n vrijwel alle kameleons tot dit geslacht gerekend, maar tegenwoordig vallen hier nog maar 17 soorten onder. Hieronder valt ook de enige kameleon die in Europa voorkomt, de Europese kameleon (Chamaeleo chamaeleon), maar deze soort wordt niet gehouden in gevangenschap. 
Deze kameleon dankt zijn soortnaam calyptratus aan het feit dat ‘calyptra’ in het Latijn ‘kap’ betekent en verwijst naar de ‘helm’ die de kameleons op hun hoofd hebben. De soort wordt daardoor in het Nederlands ook wel helmkameleon genoemd, maar met deze naam wordt eigenlijk een kameleon met de naam Trioceros hoehnelii bedoeld. 
Volgens sommige onderzoekers bestaan er twee ondersoortenvan de Jemen-kameleon. Naast de nominaatvorm C. c. calyptratus is er ook de C. c. calcarifer. Volgens andere onderzoekers is de calcarifer echter een hybride, een kruising tussen een ‘gewone’ calyptratus en de Arabische kameleon, Chamaeleo arabicus. Hoe dan ook, deze ‘vorm’ komt zelden in gevangenschap voor en behoeft dus verder ook weinig aandacht in deze caresheet. 


Verspreidingsgebied: 
De Jemen-kameleon komt zoals de naam al aangeeft voor in Jemen en daarnaast in het zuidwesten van Saoedi-Arabië. Ook is de soort geïntroduceerd in de staat Florida in de Verenigde Staten. De kameleon leeft vooral in struikgewas. 


Algemene informatie: 
Mannetjes van de Jemen-kameleon worden een stuk groter dan de vrouwtjes en bereiken een lengte van maximaal 50 cm. Vrouwtjes worden meestal niet groter dan 35 cm. 
Een mannelijke Jemen-kameleon is voornamelijk groen gekleurd met gele, geelgroene of lichtbruine vlekken. Vrouwen zijn vaak wat donkerder groen en hebben minder fel gekleurde vlekken. De kenmerkende helm wordt bij mannelijke exemplaren maximaal 6 cm groot, de vrouwtjes hebben een veel kleinere helm. Mannen zijn ook te herkennen aan de spoor op hun achterpoten. 
Deze kameleon wordt niet erg oud in gevangenschap. Mannen worden vaak niet ouder dan 6 jaar (soms 7), terwijl de vrouwtjes ongeveer 4 jaar oud worden (maximaal 5 jaar). 


Terrarium: 
Jemen-kameleons zijn zeer onverdraagbaar tegenover elkaar, dus moet elk exemplaar apart gehuisvest worden. Alleen tijdens de paartijd kunnen een man en vrouw kort samen in een terrarium geplaatst worden. 
De Jemen-kameleon heeft een ruim terrarium nodig met de minimale maten 50x50x100 (LxBxH), maar liever nog 80x60x100. Een vrouw zou iets kleiner gehuisvest kunnen worden. 
De temperatuur moet tussen de 20 en 30 graden liggen met recht onder de warmtelamp een temperatuur van 35 tot zelfs 40 graden. ‘s Nachts is kamertemperatuur meestal prima voor ze (18-22 graden). Naast een warmtelamp is het ook nodig dat de kameleon de beschikking heeft over een goede UV-lamp. De luchtvochtigheid in het terrarium moet tussen de 50 en 70 % bedragen, ’s nachts mag dit nog wat hoger. Dit is te bereiken door dagelijks goed te sproeien. 


Inrichting: 
Kameleons klimmen veel en de Jemen-kameleon is daar geen uitzondering in. Het terrarium moet daardoor ingericht worden met veel takken en het liefst echte planten. Een van de takken moet dicht bij het warmste punt in het terrarium geplaatst worden, zodat de kameleon daar goed kan zonnen. 
Op de bodem is het het beste om een laag cocopeat te leggen, al dan niet vermengd met zand. De kameleon zal hier echter weinig komen. Bark wordt afgeraden omdat als er prooidieren vanaf de bodem gevangen worden met hun tong, er stukjes bark mee opgegeten kunnen worden en deze kunnen zorgen voor verstoppingen. 


Voedsel: 
De Jemen-kameleon is gemakkelijk wat voedsel betreft. Allerlei insecten zoals krekels, sprinkhanen en meelwormen worden graag gegeten. Bepoeder de insecten vooraf met een calcium- of vitaminepreparaat. Ook mogen de kameleons af en toe wel eens een babymuisje. Daarnaast eten ze ook wel kleine stukjes groente, fruit en de bloemen van paardebloemen. 
Om de kameleons voldoende vocht te geven is het raadzaam dagelijks goed te sproeien, zodat de dieren de waterdruppels van de bladeren of het glas van het terrarium kunnen likken. Ook kunnen de dieren vaak water toegediend krijgen met een pipetje. 


Voortplanting: 
Vrouwelijke Jemen-kameleons zijn soms al geslachtsrijp na 5 maanden, maar het is beter om ze minimaal een jaar oud te laten worden voor er mee te kweken. Voor de paring kan een vrouw tijdelijk bij het mannetje gezet worden. Als een vrouwtje niet tot paring bereid is, wordt dit snel duidelijk doordat ze haar bek opendoet en een bijna zwarte kleur krijgt met felle witte en gele stippen en strepen. De dieren moeten dan gelijk weer gescheiden worden. Als een vrouw wel tot paring bereid is, blijft ze groen van kleur. De paringsbereidheid van een vrouwelijke Jemen-kameleon duurt ongeveer 3-4 dagen, dus zolang kan ze samen bij de man in hetzelfde terrarium blijven. 
Voor de paring probeert de man de vrouw te imponeren door zichzelf op te blazen en zijn mooiste kleuren te laten zien. Ook knikt hij met zijn kop. Na een geslaagde paring duurt het ongeveer vier tot zes weken voordat een vrouw eieren gaat leggen. Dat dit moment bijna aanbreekt, is te zien aan dat ze een week hiervoor stopt met eten en al begint te graven. De vrouwelijke Jemen-kameleon moet tijdens haar zwangerschap wel voldoende kalk krijgen en tijdens haar hongerstaking wel voldoende vocht krijgen. 
Het is het beste om in het terrarium een 20 cm hoge zandlaag van potgrond of cocopeat te leggen, waar de vrouw de eieren makkelijk in kan begraven. Vrouwtjes van deze kameleon kunnen wel tot 70 eieren leggen (meestal 30-40, in uitzonderlijke gevallen zelfs tot 90!). De eieren zijn het best over te brengen naar een incubator. Hierin worden ze gelegd in vochtig vermiculiet, waar ze bij een temperatuur tussen de 25 en 28 graden uitkomen na ongeveer 5 tot 7 maanden. 
De jonge kameleons kunnen in kleine groepjes gehuisvest worden in dezelfde omstandigheden als de ouders en kunnen gevoed worden met kleine met calcium- of mineralen bepoederde insecten. 


Hanteren: 
Jemen-kameleons wennen gemakkelijk aan voeren uit de hand of een pincet. Sommige exemplaren blijven agressief naar hun verzorger, andere lopen rustig op de hand. Kameleons raken snel gestresst, dus hanteer ze zo weinig mogelijk.Een gestesste kameleon verandert van kleur en blaast zich op. Ook kunnen ze de bek openen en uithalen naar de verzorger. Vermijd dit gedrag. 


Aanschaf: 
Als je een Jemen-kameleon aanschaft, zorg dat deze dan minstens 3 maanden oud is. Het is het beste om ze bij een goede kweker te kopen of anders een goede reptielenspeciaalzaak waar ze weten waar de dieren precies vandaan komen. Als je niet mee gekweekt hoeft te worden, is een man leuker om te nemen omdat ze ouder worden, groter en mooiere kleuren hebben, met name de imposante helm. 
Vergeet niet dat alle kameleons dus ook deze onder de CITES wetgeving vallen, bijlage B. Een zogenaamde overdrachtsverklaring is hierbij dus verplicht! 

BRON : soulforscales.com , geschreven door  : sssander